Eskiden İhmaloğlu'nun hanı olarak bilinen yer, Mustafa Kemal ATATÜRK zamanında, Bataklık kurutularak 1936 yılında Bulgaristan ve Romanya'dan gelen 451 hane olarak göçmenler için Yeniçubuk kasabası (beldesi) kurulmuştur. Yeniçubuk adı, kasabaya 3 km. Kuzeydoğusunda bulunan Eskiçubuk köyünün adından esinlenerek verilmiştir.
Yeniçubuk kasabasına ilk yerleşen halk Romanya ve Bulgaristan'dan gelen 451 civarında göçmen aileden oluşmuştur. Bu halk, ilk gelişlerinde çevrenin bataklık oluşu nedeniyle sıtma hastalığına yakalanmış ve bu hastalık halkın yaşamına büyük etkide bulunmuştur. Bazı söylentilere göre 3-5 hatta 10 ölü olduğu günler olmuştur. Büyük uğraş ve çabalar sonucunda bu hastalığın önlenmesi sağlanarak halk huzura kavuşmuştur. Bu hastalık sırasında bir çok aile başta Bursa olmak üzere Adapazarı, Eskişehir, Adana ve İzmir illerine göç etmişlerdir. Bunların yerlerine çevre köylerden gelenler yerleşmişlerdir, daha sonraki yıllarda Erzurum, Kars ve Ardahan yöresinden gelen ve "Muhacir" adları ile anılan halk, bina ve arazi satın alarak bu yöreye yerleşmiştir. Böylece Yeniçubuk kasabası, Bulgaristan, Romanya, Erzurum, Kars, Ardahan ve çevre köylerden gelen insanlarla kozmopolit bir yapıya bürünmüştür.
COĞRAFİ DURUMU
Yeniçubuk, Gemerek ilçesine bağlıdır. İlçeye 3 km. uzaklıktadır. Sivas-Kayseri, Gemerek-Çayıralan yollarının kesiştiği alanda kurulmuştur, kasaba Kızılşar Dağı eteğinde kurulmuştur. Arazi, Güney ve Kuzeydoğu istikametinde uzanmaktadır. Kasabanın kurulduğu yer oldukça düzlüktür. Kasabanın yaklaşık olarak 4 km, Kuzeybatınsından Kızılırmak nehri geçmektedir. Sivas-Kayseri karayolu üzerinde kurulan Yeniçubuk, Sivas'a 120 km. kayseri'ye ise 80 km uzaklıktadır. İklimi kara iklimidir. Kışları soğuk ve kar yağışlıdır. Kışlar uzun sürer. Don olayları sık görülür. Yazlar ise kısa ve kurak geçer. Sis oranı oldukça fazladır. Kasabanın doğal bitki örtüsü, iklimin etkisiyle bozkırdır. Kuzeydeki kırmızı dağ bölgesinin ağaçsız oluşu nedeniyle toprağın verimli kısmı aşınmaktadır. Kasabanın;
Doğusunda : Eskiçubuk Köyü
Batısında : Burhan Köyü
Kuzeyinde : Kızılşar Dağı
Güneyinde : Gemerek ilçesi, vardır.
SOSYO-EKONOMİK DURUMU
Yeniçubuk kasabasının nüfusu 1998 sayımlarına göre 16400 kişi civarındadır. Ancak her geçen gün kasabanın nüfusu çevre köylerden yapılan göçlerle artmaktadır. Kasabadan başka illere göç olmasına rağmen nüfusta yine de artış görülür.
Yeniçubuk'ta tarım ve hayvancılık gelişmiştir. Bunun yanı sıra bir kavşak noktasında bulunduğundan dolayı ticarette de hızlı gelişmeler gözlenmektedir. Halkın bir çoğu tarım ve hayvancılıkla uğraşır.
Yeniçubuk kasabası Cumhuriyet Döneminde, yani 1936 yılında kurulmuş olduğundan turizmi etkileyecek önemli bir tarihi esere sahip değildir. Bu yüzden kasabanın turizmi gelişmemiştir. Ancak kasabanın yeni kurulmuş olması, planlı ve gelişmiş olması kasabaya iyi bir görünüm sağlar. Kasabanın folklorik yapısı da halkın yapısıyla bağlantılı olarak kozmopolit bir görünüm arz eder. Halk oyunları, çevreye has bazı oyunlar ve Doğu Anadolu yöresel oyunları ile bezenmiştir.
TARIM VE HAYVANCILIK
Yeniçubuk kasabasında tarım ve hayvancılık gelişmiştir. Halkın çoğu geçimini bu yollardan temin etmektedir. Tarımda buğday, arpa, yulaf, ve şeker pancarı ekimi yapılmaktadır. Bunlardan özellikle şeker pancarı üretimi kasabaya önemli gelir getirmektedir. Hayvancılıkta küçükbaş ve büyükbaş hayvan besiciliği yapılır. Bunun için besi damları bulunduğu gibi, kasabanın kenar mahallelerinde oturanlar hayvanlarını evlerinin bahçesindeki ahırlar da beslerler. Bu durum boşluk alanlarda gübreliklerin oluşmasına sebep olmaktadır. Bu gübrelikler çevre kirliliğini arttırdığı gibi, sinek ve sivrisinek oluşumunu hızlandırarak insan sağlığını tehdit etmektedir.
SAĞLIK
Yeniçubuk'ta sağlık ocağı 1989 yılında geçici olarak belediye lojmanlarında hizmete açılmış ve daha sonra bugünkü binasına taşınmıştır, sağlık ocağında 2 doktor, 2 ebe. 1 hemşire ve 1 sağlık memuru görev yapmaktadır. Bu sağlık ocağı kasaba halkına hizmet verdiği gibi çevre köylerden gelen insanlarda burada tedavi edilebilmektedir. Yeniçubuk'ta 3 özel doktor muayene hanesi, 2 diş doktoru muayene hanesi ve 4 eczane bulunmaktadır. 1998 yılı başlarında Yeniçubuk-Gemerek arasında birde yataklı hastane hizmete açılmıştır. Ayrıca, hayvan sağlığı açısından özel veterinerlik bulunmaktadır.
EĞİTİM-ÖĞRETİM
Yeniçubuk'ta okuma-yazma ve okullaşma oranı oldukça iyi durumdadır. Kasabada Cumhuriyet ilköğretim okulu, Yeniçubuk Atatürk ilköğretim okulu, Yeniçubuk İlköğretim ve hayırsever bir kişi tarafından yaptırılan Dr. İsmail Hakkı ORAN ilköğretim okulu bulunmaktadır. Kasabamızda ayrıca bir Lise bulunmaktadır. Bu okullar kasabadaki öğrencilere hizmet verdiği gibi taşımalı sistemle çevre köylerden gelen öğrencilere de hizmet vermektedir. Bazı öğrenciler Şarkışla Anadolu Lisesinde eğitim yapmaktadır. Ayrıca kasabamızda M.E.B. bağlı bir öğrenci yurdu, Motorlu Taşıtlar Sürücü Kursu, bir de özel dersane bulunmaktadır.
MADENCİLİK
Yeniçubuk kasabasında zengin linyit kaynakları bulunmaktadır. Bu linyit kömürü yatakları özel sektör tarafından işletilmektedir. Bağlı bulunduğu Gemerek ilçesi ve çevre köylerin kömür ihtiyacı ile diğer il, ilçe ve köylerin de ihtiyacı bu madenlerden karşılanmaktadır.
KASABANIN DOĞAL YAPISI
Sivas-Kayseri Karayolu ve Demiryolu kasabanın içinden geçmektedir, bu sayede ulaşım oldukça rahattır. Her an vasıta bulunmaktadır. Ayrıca Yeniçubuk Kasabası; Gemerek ilçesi ile diğer köylerin ve kasabaların (Sızır, Çepni gibi) bağlantı noktasında olduğu için bir kavşak konumundadır. Bu durum kasabanın gelişip büyümesinde etkili olmuştur, kasabada her Salı günleri büyük sayılabilecek bir Pazar kurulur. Bu pazar kasabaya büyük canlılık getirir. Kasabamızdan geçen belli bir akarsu yoktur. Ancak Hacıyusuf köyünden gelen bir dere kasabanın güneyinden geçmektedir.
Yeniçubuk kasabasına 1957 yılında belediyelik verilmiştir. Yeni doğan, Yeni hayat ve Karacalar olmak üzere üç mahallesi vardır. Mahalleler oldukça planlı ve gelişmiştir. Yakın zamanda mahalle aralarına asfaltlama çalışmaları yapılarak daha düzenle hale getirilmiştir. Bahçeli, iki katlı ve çok katlı binalar vardır. Ayrıca Yeniçubuk-Gemerek arasında Yeniçubuk belediyesi tarafından yaptırılan ve inşası devam eden Atakent toplu konut projesi vardır. Şu an yaklaşık elli aile bu konutlarda oturmaktadır. Diğer binaların yapımı devam etmektedir. Konutların yapımı için gerekli ödenek dünya bankası tarafından Karşılanmaktadır.
Kasabada yeni bir belediye binası yapılarak belediye hizmetleri bu binadan sürdürülmeye başlanmıştır. Eski belediye binasında düğün salonu, çeşitli dükkanlar olarak kasabaya hizmet vermektedir. Ayrıca TEDAŞ daha önce eski belediye binasıda hizmet verirken daha sonra Atakenk toplu konutunun biraz ilerisine taşınarak hizmetlerini buradan yürütmeye başlamıştır.
Yeniçubuk’ta bulunan diğer kamu kuruluşları ve özer kuruluşlara gelince; PTT, Tarım Kredi Kooperatifi, tekel Satış Yeri, beyaz eşya dükkanları, marketler, pastane, gazete bayi ve internet kafeler, araba galerisi vardır. Ayrıca kasabanın güvenliğini sağlayan bir polis karakolu vardır. Karakol daha önce belediye binasının giriş katında hizmet verirken daha sonra Yenidoğan mah. Karagöl Sk'ta bulunan karayollarına ait alana 1998 yılında inşa edilmiştir. Karakol Şehit Şahin Kabasakal'ın babası tarafından oğlunun anısına inşa ettirilmiştir.
Yeniçubuk'ta çevrenin ihtiyacını sağlayacak şekilde bir sanayi sitesi görünümünü almış, demir doğrama atölyeleri, oto tamirhaneleri, yedek parça satıcıları ve mobilya doğrama atölyeleri bulunmaktadır. Kasabanın nüfusu çevreden gelenlerle hızla artmaktadır. Buda ev ve arsa fiyatlarının hızla artmasına sebep olmaktadır.
Kasabanın elektrik ihtiyacı Sızır hidroelektrik santralinden sağlanmaktadır. Kasabaya 1988 yılında Sızır kasabasından içme suyu getirilmiştir. Bu su fazla kireçli olmakla birlikte halkın ihtiyacına yetmemektedir. Ancak son dönemde getirilen su ile halkın ihtiyacı karşılanmıştır. Daha önceleri 'Murat Bey' mevkiinden getirilen kasabanın bazı yerlerinde akmakta olan su daha tatlı ve kireçsizdir. Buda içme suyu olarak kullanılmaktadır.
